Bilindiği Üzere Doçentlik Sistemi ve üniversitelerde bulunan akademik kadrolardan öğretim üyesi kadrolarına ilişkin köklü değişiklik yapılması planlanmaktadır. Bu doğrultuda Yükseköğretim Kanunu ile Yükseköğretim Personel Kanunu ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname de değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifi geçtiğimiz günlerde TBMM’ ye sunulmuştur. (http://www2.tbmm.gov.tr/d26/2/2-2074.pdf ) Yapılacak olan değişikliklere geçmeden önce geçilmesi planlanan yeni sistemin gerekçeleri üzerinde durmak gerekir.

Kanun yardımcı doçentlik kadrosunun kaldırılarak ‘Doktor Öğretim Görevlisi’ kadrosu getirmekte ve doçent kadrosuna ilişkin değişiklikler içermektedir. Gerekçelerde; kamuoyunda yardımcı doçentlik kavramının doçentin yardımcısı olarak algılandığını, bu algının yanlış olduğunu, bunun yerine dünyadaki doçentlik sistemlerine uygun bir yapının getirilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Aynı zamanda Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının son dönemlerde azalan önemini artırmak, doktor öğretim görevlilerinin mali haklarını artırmak, doçentlik sisteminde yapılan değişiklikle önemli bir merkezi yetkinin yükseköğretim kurumlarına devrini sağlamak, bu süreçleri daha da hızlı işlemesini sağlamak, rekabetçi ve özerk yapıya daha uygun bir süreç hazırlamak, eksik bulunan öğretim üyesi ihtiyacının karşılanmasını sağlamak ve sözleşmeli sanatçı öğretim elemanlarına ilişkin yetkinin yükseköğretim kurumlarına verilmesi amaçlanmaktadır.

Yapılması planlana değişikliklere göz atmak gerekirse;

— 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununda yer alan “Doçent” kavramı tekrar tanımlanmıştır. Bu tanıma göre iki şekilde doçentlik unvanına sahip olmak mümkün olmaktadır. İlki Üniversitelerarası Kurul tarafından verilecek “Doçentlik Yeterlilik Belgesi”ne sahip olan ve bu belgenin neticesinde üniversite tarafından belirlenen ek kriterleri sağlayan akademisyenlerin doçent unvanına sahip olacaktır. İkincisi ise yükseköğretim kurumları dışından yapılacak olan başvurularda ise Üniversitelerarası Kurul tarafından verilecek “Doçentlik Yeterlilik Belgesi”ne sahip olan ve Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen ek koşulları sağlayan kişiler unvana sahip olacaktır.

–Yükseköğretim Kanununda yer alan yardımcı doçentlik kadrosu kaldırılarak yerine “Doktor Öğretim Görevlisi” kadrosu getirilmekte, yardımcı doçent olarak görev yapan öğretim üyeleri bu kadroya atanmakta ve şu şekilde tanımlanmaktadır; “Doktora çalışmalarını başarı ile tamamlamış, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlilik kazanmış olan, akademik unvana sahip olan kişidir.”

–Üniversitelerarası Kurulun işlevselliğini artırmak adına Başkanlık bünyesinde Yönetim Kurulu oluşturulması planlanmaktadır. “ÜAK Yönetim Kurulu” Üniversitelerarası Kurul Başkanı ile bir yılı için farklı üniversitelerde görev yapına fen ve mühendislik, sağlık ve sosyal bilimler alanından üçer üye ve güzel sanatlar alanından bir üye olmak üzere toplam on bir üyeden oluşacaktır. Ayda bir defa toplanacak Yönetim Kurulu üyelerine huzur hakkı ödenecek olup, Üniversitelerarası Kurulun Yükseköğretim Kuruluna üye seçmek dışındaki tüm görevleri bu Kurula devredilebilecektir

–2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununda Üniversitelerarası Kurulu düzenleyen 11. Maddesinde “Doçentlik sınavlarını düzenlemek ve ilgili yönetmelik gereğince doçent adaylarının yayın ve araştırmalarının değerlendirilmesi ve doçentlik sınavı ile ilgili esasları tespit etmek ve jürileri seçmek” yönündeki görevi “Doçentlik yeterlilik belgesi başvurularında adayların yeterli yayın ve çalışmaya sahip olup olmadığına karar vermek ve yeterli yayın ve çalışmaya sahip olduğuna karar verilen adaylara doçentlik yeterlilik belgesi düzenlemek” şeklinde değiştirilmiştir. Ayrıca aynı maddeye yükseköğretim kurumları dışından yapılacak olan başvurular için ek koşullar belirlemek ve başarılı olanlara doçentlik unvanı vermek şeklinde görev eklenmiştir.

Açık bulunan “Doktor Öğretim Görevlisi” kadroları YÖK tarafından ilan edilecektir. Bu kadrolara en çok dört yıl süreyle atanılacak olup, bu süre sonunda yeniden atanabileceklerdir. Bu kadrolara başvurabilmek için doktora, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlilik kazanmış olmak gereklidir. Ayrıca yabancı dil puanının en az 55 puan olması ve üniversitenin belirleyeceği ek objektif ve denetlenebilir kriterleri sağlamış olması gerekmektedir.

 —2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunun Doçentlik Sınavı başlıklı 24. Maddesi “Doçentlik ve Atama” olarak değiştirilmiştir. Anılan madde de “Doçentlik Yeterlilik Belgesi” başvurularının yılda iki defa ÜAK tarafından yapılacağı belirtilmiştir. “Doçentlik Yeterlilik Belgesi” başvuru şartları aşağıdaki şekilde değiştirilmek istenmektedir. 

  1. Bir lisans diploması aldıktan sonra doktora, tıpta, diş hekimliğinde, eczacılıkta ve veteriner hekimlikte uzmanlık unvanını veya Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlilik kazanmış olmak,
  2. Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine YÖK tarafından her bir disiplin alanı dikkate alınarak belirlenecek yeterli sayı ve nitelikte bilimsel yayın ve çalışmalar yapmak.
  • –Üniversiteler doçent kadrosuna atamak için “Doçentlik Yeterlilik Belgesi”ne sahip olan kişilere objektif ve denetlenebilir ek kriterler getirebilir. Üniversitelerce ilan edilen doçent kadrolarına yapılan başvurularda Üniversite Yönetim Kurulu adayın başvurduğu bilim veya sanat salından profesör unvanına sahip beş asıl iki yedek üye jüri oluşturur. Yeterli üye bulunmaması halinde jüri üç üye ile oluşturulabilir. Asıl üyelerden en az üçü üniversite dışından olmalıdır. Jüriler adayın akademik çalışmalarını değerlendirerek hazırladığı raporları rektörlüğe gönderir. Rektör Üniversite Yönetim Kurulunun görüşünü alarak atamayı yapar.
  • –Yayın ve eser incelemeye yönelik usul ve esasları çıkarma yetkisi ÜAK görüşü alınmak suretiyle YÖK tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Yapılacak olan bu düzenlemeyle beraber ÜAK tarafından hâlihazırda yapılan sınavlarda uygulanan sözlü sınav aşaması kaldırılacaktır. Aynı zamanda başvuru aşamasında istenen ve 65 olan yabancı dil puanının 55 olarak geriye çekilmesi planlanmaktadır. Ayrıca 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunun Doçentliğe atama başlıklı 25. Maddesinin 24. Maddesinde gerekli düzenlemeler yapıldığı için kaldırılması planlanmaktadır.

 Getirilecek olan yeni sistem ve uygulamaların başlıcalarına yukarıda ayrıntılı olarak değinmiş bulunmaktayız. Yeni sistemin yol açacağı boşluk, olumlu ve olumsuz durumlara yönelik eleştirilerimize bir sonraki makalemizde değinmeyi düşünmekteyiz.


Etiketler

doçentlik, doçentlik davası, doçentlik süreci, yardımcı doçent, doçentlik sınavı, doçentlik sözlü sınav, doçentlik kriterleri, doçentlik sınav yönetmeliği, üniversitelerarası kurul, yükseköğretim kurulu, YÖK, lisansüstü tez, makale, bildiri, uluslararası makale, yayın, akademik kadro, üak yönetim kurulu, doçentlik sınav komisyonu

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Zorunlu alanlar * ile işaretlenmiştir.

Yorum Yap