Nafaka, sözlükte hukuksal terim olarak “Birinin geçindirmekle yükümlü bulunduğu kimselere, mahkeme kararıyla bağlanan aylık” anlamına gelmektedir. Anlamından da anlaşılacağı üzere önemli ve hassas bir konudur. Boşanma ve nafaka hesaplamasında hata yapmamak için, sürecin hızlı ve profesyonel yönetilmesi için, süreç boyunca destek almak için Ankara nafaka avukatından yardım alınması faydalı olur.

İçindekiler

Nafaka Çeşitleri Nelerdir?

Türk hukukunda iki tip bulunmaktadır. Bunlar bakım ve yardım olarak nitelendirilir.

  • Bakım Nafakası

Hukukumuzda ayrıca “iştirak” ve “yoksulluk” ve “tedbir nafakası” olarak bilinir. Bunlar, boşanma ve ayrılık durumları gibi durumlarda talep edilebilir. Ekonomik olarak destek ihtiyacı olan eş veya çocuklara ödenir.

  • Önlem, Tedbir Nafakası

Dava açıldığı andan itibaren hâkim tarafından dava süresince ödenmesine hükmedilen aylığa tedbir nafakası denir. Tedbir nafakası bir aile hukuku uyuşmazlığı sırasında, özellikle boşanma davaları veya ayrılık süreçlerinde talep edilen ve mahkeme tarafından geçici olarak verilir. Tedbir nafakası, dava süreci boyunca maddi desteğe ihtiyacı olan eş veya çocukların korunmasını amaçlar. Tedbir nafakası dava sırasında tarafların maddi ihtiyaçlarını karşılamak ve mağduriyeti önlemek için önemli bir araçtır. Nafaka hesaplama yapılırken dikkatli olunması gerekir. Dava sonucunda kesin bir ödeme belirlenirse, tedbir nafakası genellikle kesilir veya tedbir nafakası miktarı nafaka hesaplaması yapılarak mahsup edilir.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 01.11.2018 Tarihli 2018/5332 E., 2018/12288 K. “Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından, tedbir nafakası davası yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

Davacı kadın, asıl davada boşanma talebinde bulunmuş, birleşen tedbir nafakası davasında ayrı yaşamakta haklı olduğunu ileri sürerek Türk Medeni Kanunu’nun 197. maddesi uyarınca tedbir nafakası talebinde bulunmuş, mahkemece boşanma davasının takip edilmediğinden açılmamış sayılmasına, tedbir nafakasına yönelik birleşen dosya yönünden ise sübut bulmadığından bahisle reddine karar verilmiştir.

Yapılan yargılama ve toplanan delillerden, davacı kadının birleşen tedbir nafakası davasında delil olarak dayandığı … 9. Aile Mahkemesinin 2013/1660 esas sayılı dosyasında; erkek tarafından boşanma davası açıldığı ve erkeğin kusurlu olduğundan bahisle reddine karar verilmiş olduğu ve temyiz edilmeyerek 24.06.2015 tarihinde kesinleştiği görülmüştür. O halde, davacı kadının ayrı yaşamakta haklı olduğu ispatlanmış olup; tedbir nafakası davasının kabulü ile uygun miktarda tedbir nafakasına hükmedilmesi gerekirken, ret kararı verilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir.” kararında da bu durum belirtilmiştir.

  • İştirak Nafakası

Velayeti kendisine verilmeyen eşin çocuk adına beslenme-eğitim-sağlık-barınma gibi ihtiyaçlarını karşılaması için verilir. Çocukların yaşına, eğitim durumuna, sağlık koşullarına, ihtiyaçlarına ve aile gelirlerine göre nafaka hesaplaması yapılarak mahkeme tarafından belirlenir. Nafaka hesaplaması yapılırken dikkatli olunması gerekir. Genellikle ebeveynlerden biri, çocukların bakım ve eğitim masraflarına katkıda bulunmak amacıyla öder. Miktarı ve ödeme düzeni nafaka hesaplaması yapılarak mahkeme tarafından karara bağlanır.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 19.04.2017 Tarihli 2016/16717 E., 2017/5748 K. “Somut uyuşmazlıkta; boşanma sonucunda ortak çocuğun velayetinin davacı anneye verildiği ve halen velayetin davacı annede bulunduğu müşterek çocuğun dava tarihi olan 05.01.2015 tarihi itibari ile davacı annenin yanında bulunduğu, Ekim 2015 de davalı babanın yanına geçtiği ve babayla kalmaya başladığı dosya içeriğiyle sabittir.

İştirak nafakası velayetin fiilen (eylemli olarak) kullanılmasına bağlı bir haktır. Velayetin kendisine bırakıldığı eş çocuğa bakmayıp karşı taraf çocuğa bakıyorsa çocuğa bakan, velayetin değiştirilmesi davası açmak zorunda olmadan doğrudan iştirak nafakası talebinde bulunabilir. Velayet değiştirilmeden çocuğa bakan iştirak nafakası davası açıp iştirak nafakasına hükmolunduktan sonra çocuk velayetinde bulunduğu tarafın yanına giderse bu taraf nafakanın kaldırılmasını her zaman isteyebilir ve nafaka kaldırılır.

Açıklanan nedenlerle dava tarihi olan 05.01.2015 tarihinden -Ekim 2015 tarihine kadar velayeti davacı annede olup, davacı anne yanında kalan ve anne tarafından bakılan ortak çocuk için hakkaniyete uygun (T M K 4. maddesi) bir miktarda iştirak nafakasına hükmolunmasına karar verilmesi gerekirken; “Müşterek çocuk 13/05/2003 doğumlu Nisa Doğa Tosunoğlu’nun baba yanında kaldığı sabit olduğundan bu yönüyle iştirak nafakası konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,” şeklinde hüküm tesisi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.” kararında da bu durum belirtilmiştir.

  • Yoksulluk Nafakası

Evlilik birliğinde daha az kusurlu olan ve boşanma ile evlilikteki refahı düşecek olan kimseye nafaka hesaplaması yapılarak ödenir. Evlilik birliği sırasında maddi desteğe ihtiyaç duyan eşin ekonomik durumunu iyileştirmeyi hedefler. Nafaka hesaplama yapılırken dikkatli olunması gerekir.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 12.11.2019 Tarihli 2019/7159 E., 2019/11244 K. “1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacı kadının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.

2-Boşanan eş yararına yoksulluk nafakasına hükmedebilmek için, nafaka talep eden eşin boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olması gerekir (TMK m. 175). Davacı kadın dava dilekçesinde boşanmakla yoksulluğa düşeceğini belirterek nafaka talebinde bulunmuştur. Mahkemece “dava dilekçesinde talep edilmediği” gerekçesiyle hükmün kesinleşmesinin ardından yoksulluk nafakası hükmedilmesine yer olmadığına” karar verilmiş ise de; davacının dava dilekçesinde boşanmakla yoksulluğa düşeceğini belirttiğinden, yoksulluk nafakası talebinde bulunduğu kabul edilmelidir.

Davacı kadın hakkında yapılan ekonomik sosyal durum araştırmasında çalışmadığı belirlenmiştir. Tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre, davacı kadının boşanma yüzünden yoksulluğa düşeceği açıktır. O halde, davacı kadın yararına geçimi için uygun miktarda yoksulluk nafakası takdiri gerekirken, yazılı şekilde yoksulluk nafakası talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.” kararında da bu durum belirtilmiştir.

  • Yardım Nafakası

Yardım edilmeye muhtaç olan kimsenin refah içinde yaşayan altsoy, üstsoy veya kardeşlerinden talep edilir. Nafaka hesaplaması konusunda uzman bir avukattan yardım alınması faydalı olacaktır.

Her iki türde Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş olup, farklı hukuki nedenlere dayanabilir ve mahkeme kararlarıyla belirlenir. Bunlar, aile hukuku davaları sırasında talep edilebilir ve haklarının korunması gereken kişilerin maddi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla önemli bir role sahiptir.

Nafakanın Şartları Nelerdir?

Türk Medeni Kanunu’na göre genel şartlara değinirsek;

  • Yoksulluğa Düşme

Nafaka almak isteyen kişinin, boşanma kararının kesinleştiği tarihte yoksulluğa düşmüş olması gerekmektedir. Bu durum, kişinin kendi gelirinin ihtiyacını karşılayamayacak kadar düşük olduğunu göstermelidir. Nafaka hesaplaması yapılırken kişinin kendi ihtiyacını karşılayıp karşılayamayacağı konusunda dikkatli olunması gerekir.

  • Yükümlülük

Nafaka verme yükümlülüğü olan bir kişinin varlığı gereklidir. Alacak kişi, yükümlülüğü olan kişi ile bir aile ilişkisi içinde olmalıdır. Örneğin, boşanmış eşler arasında talep söz konusu olabilir.

  • İspat

Nafaka almak isteyen kişi, buna ihtiyacı olduğunu ve vermesini talep ettiği kişinin yükümlülüğünü yerine getirmediğini kanıtlamalıdır. Bu kanıtlar mahkemeye sunulur ve talebi destekler.

  • Nedensellik Bağı

Boşanma ile yoksulluğa düşülmesi arasında nedensellik bağı olması gerekir.

  • Adil ve Makul Talep

Nafaka miktarı ve süresi, adil ve makul olmalıdır. Nafaka hesaplaması yapılırken uzman bir avukattan yardım alınması faydalı olacaktır. Mahkeme, talepleri değerlendirirken kişinin ihtiyaçlarını, nafaka verecek kişinin maddi durumunu ve diğer ilgili faktörleri göz önünde bulundurur ve nafaka hesaplaması yapılarak karar verilir.

  • Hukuki İşlem

Mahkeme kararı ile belirlenir ve yürürlüğe konur. Ancak anlaşmalı boşanma davalarında taraflar arasında düzenlenen anlaşmalı boşanma protokolünde belirterek ve mahkemenin de onaylama koşuluyla düzenleme yapılabilir. Mahkeme kararı, bu düzenlemenin yasal olarak uygulanmasını sağlar.

Kimler Nafaka Alabilir?

Türk Medeni Kanunu’na göre kişiler şunlar olabilir;

  • Eşler

Boşanma veya ayrılık sonrasında ekonomik olarak destek ihtiyacı olan bir eş, yoksulluk nafakası talep edebilir.

  • Çocuklar

Boşanmış veya ayrı yaşayan ebeveynlerin çocukları için, iştirak nafakası talep edilebilir. Çocukların bakım ve eğitim masraflarının karşılanması amacıyla ödenir.

  • Diğer Aile Üyeleri

Bazı durumlarda, aile içinde destek ihtiyacı olan diğer aile üyeleri de talepte bulunabilir. Örneğin, yaşlı ebeveynlere veya engelli aile üyelerine maddi destek sağlanması gerekebilir.

Kimler Nafaka Alamaz?

Türk Medeni Kanunu’na göre alamayacak kişiler veya durumlar aşağıdaki gibi sınırlıdır.

  • Kusurlu Eşler

Boşanma davasının açılmasına kusurlu olan eş, genellikle talepte bulunamaz. Bu, davanın açılmasında kusurlu olan eşin ekonomik destek talebini sınırlar. Ancak davanın açılmasında kusurlu olmayan eş, talepte bulunabilir.

  • Yeniden Evlenen Kişiler

Tafralardan birisi, başka biriyle evlenirse, bu durum yadım almasına engel olabilir. Ancak bu durum, mahkeme kararıyla iptal edilebilir veya yeniden düzenlenebilir

  • Evli Gibi Yaşayan Kişiler

Eşinden boşandıktan sonra bir başkası ile resmi nikah olmaksızın fiilen evli gibi yaşayan kimselere ödenmez.

  • Yeterli Maddi Kaynaklar

Alacaklı kişi, nafaka hesaplama yapılırken kendi maddi kaynaklarıyla ihtiyaçlarını karşılayacak durumdaysa veya yeniden evlendiği halde maddi kaynakları yeterliyse, alamayabilir.

  • Yoksulluğu Kişisel Tercihleriyle Sürdürenler

Çalışma imkânı olan, ancak çalışmayı tercih etmeyen bireyler alamazlar. Aynı şekilde, kumar bağımlılığı sorunu yaşayan kişilere de ödeme yapılmasına karar verilmez.

  • Anlaşma Yapanlar

Anlaşmalı boşanma davalarında eşler arasında yapılan anlaşmalı boşanma protokolünde nafakanın alınmayacağı net bir şekilde düzenlenmişse ve mahkeme bunu onaylamışsa, bu anlaşmaya uyulur ve alınmaz.

  • Yasal Sınırlamalar

Türk hukukunda nafaka alamama durumları, yasa tarafından özel olarak belirlenebilir ve değişebilir. Bu durumlar dava sırasında ve mahkeme kararına göre değişebilir.

Nafaka Kaç Yıl Ödenir?

Süresi genellikle mahkeme kararıyla belirlenir ve duruma göre değişebilir. Süresi, boşanma davasının sonucu, tarafların ekonomik durumu, evliliğin süresi, çocukların varlığı ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Yoksulluk nafakası süresiz olarak bilinmektedir. Nedeni ise ödeme süresinin tam olarak ne zaman sona ereceği belli olmamasındandır. Alacaklının evlenmesi, işe girmesi ya da evli olmamasına rağmen birlikte yaşaması hallerinde kaldırılacaktır.

İştirak nafakası ise süreli olup çocuğun ergin olması halinde ödemesi sona erecektir. Tedbir nafakası ise yargılama süresince ödenir.

Yargıya başvurulmadan süre belirlemek için genel bir kural yoktur ve her durum özeldir.

Nafaka Hesaplama

Nafaka hesaplama yapılırken açılan davalarda öncelikle sosyal ekonomik durum araştırılması gerçekleştirilecek, mahkeme tarafından söz konusu araştırmanın emniyet tarafından yapılması için müzekkere yazılacaktır.

Borçlunun kira gideri, üzerine kayıtlı araç veya gayrimenkul olup olmadığına göre ekonomik durumu araştırılacak ve nafaka hesaplamasına dahil edilecektir. Nafaka hesaplaması sonunda ortaya çıkan rakam, borçlunun ekonomik düzeyini aşmayacak bir değere olmalıdır. Aynı şekilde alacaklının da ekonomik durumu, ihtiyacı ve koşullarına göre nafaka hesaplaması yapılacaktır. Hem alacaklının hem de borçlunun ekonomik durumuna göre değer belirlenecektir.

Nafaka Davası Nasıl Açılır?

Talepler boşanma davası ile ileri sürülebilir ya da boşanma davasından bağımsız bir nafaka davası açılabilir. Bağlanması ya da azaltılması veya artırılmasına ilişkin talepte bulunulmasına göre dava dilekçesi oluşturulacaktır.

Dava dilekçesi, delilleri sunularak aile mahkemesinin tevzi bürosuna sunulacaktır.

Nafaka Davasında Görevli ve Yetkili Mahkemede Hangisidir?

Görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi bakacaktır.

Türk Medeni Kanunumuzun 177. Maddesine Göre: “Boşanmadan sonra açılacak nafaka davalarında, nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.” ibaresi geçmektedir.

Nafaka Davası Dilekçe Örneği

Artırımı, azaltımı veya bağlanması yönündeki talebe göre dava dilekçesi içeriği değişkenlik gösterecektir. Aile mahkemesine hitaben yazılacak dilekçe Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uygun olmalıdır. Her bir olay ve duruma göre değişkenlik gösterdiğinden dilekçe örneği yazılması uygun değildir, hukuki bilgi ve tecrübe gerektiren işlerden olduğundan uzman bir avukat aracılığıyla hazırlanmalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Nafaka Talebi 

Anlaşmalı boşanma davalarında eşler arasında yapılan anlaşmalı boşanma protokolünde boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarda anlaşan eşler, anlaşmalı boşanma yoluyla boşanma gerçekleştirebilirler.

Anlaşmalı boşanma davalarında eşler arasında yapılan anlaşmalı boşanma protokolünde alınmayacağı net bir şekilde düzenlenmesi halinde iki ayrı türe göre dava sonrasında yeniden dava açma hakkı da farklılık göstermektedir. Yoksulluk nafakası istemeyen eş, anlaşmalı boşandıktan sonra yeni bir dava ile talepte bulunamaz fakat çocuğa ödenecek olan iştirak nafakasını anlaşmalı boşanma protokolünde istemese dahi dava açabilecektir.

Boşanma Davası Açılmadan Nafaka Talep Edilebilir Mi?

 Boşanma davası açılmadan hem çocuklar hem de eş kendi adına nafaka talepli dava açılabilir. Türk Medeni Kanunu’nun 195. Maddesinde belirtilmiş olduğu üzere; “Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi hâlinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hâkimin müdahalesini isteyebilirler.” Eşlerin ayrı şekilde yaşaması için haklı sebeplerin bulunması gerekmektedir.

Ayrılık Davasında Tedbir Nafakası Talebi

Ayrılık davası, boşanma davasından farklıdır. Tarafların evliliğini sona erdirmeyen ancak ortak yaşama ara veren davalardandır. Ayrılık davası devam ederken eş, diğer eşten tedbir nafakası ödenmesi yönünde talepte bulunabilir.

Nafaka Artırım Davası

 Miktarın yeterli olmaması, alacaklının ya da borçlunun koşullarının değişmesi ve alım gücündeki düşüklüğe bağlı nafaka hesaplaması istenerek artırım davası açılabilecektir.

  • Nafaka Artırım Davasında Yetkili Mahkeme

Türk Medeni Kanunu’nun 177. Maddesinde belirtilmiş olduğu üzere “Boşanmadan sonra açılacak nafaka davalarında, nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.” boşanma sonrasında açılacak olan artırım davası, alacaklının yerleşim yerinde açılır.

  • Nafaka Artırım Davasında Görevli Mahkeme

Görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi bakacaktır.

  • Nafaka Artırım Davası Kaç Yılda Bir Açılır?

Artırıma ilişkin herhangi bir süre veya dava açma sayı sınırı öngörülmemiştir.

Nafaka Azaltma (İndirme-Düşürme) Davası 

Mahkeme tarafından hükmedilen yoksulluk veya iştirak nafakası adına azaltılması (indirilmesi-düşürülmesi) talebiyle açılan davadır. Borçlunun kalıcı bir şekilde ekonomik durumunun bozulması veya alacaklının ekonomik durumunun kalıcı bir şekilde olumlu olması halinde nafaka hesaplaması istenerek azaltılması (indirilmesi-düşürülmesi) davası açılabilir.

  • Nafaka Azaltma (İndirme-Düşürme) Davası Yetkili Mahkeme

Türk Medeni Kanunu’nun 177. Maddesinde belirtilmiş olduğu üzere “Boşanmadan sonra açılacak nafaka davalarında, nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.” boşanma sonrasında açılacak olan azaltılması (indirilmesi-düşürülmesi) davası, alacaklının yerleşim yerinde açılır.

  • Nafaka Azaltma (İndirme-Düşürme) Davasında Görevli Mahkeme

Görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise aile mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesi bakacaktır.

  • Nafaka Azaltma (İndirme-Düşürme) Davası Kaç Yılda Bir Açılır?

Azaltmaya (İndirme-Düşürme) ilişkin herhangi bir süre veya dava açma sayı sınırı öngörülmemiştir.

Çocuğa Ne Zamana Kadar İştirak Nafakası Ödenir?

Çocuğun ergin olma yaşına kadar (18 yaşına kadar) ödenecektir. Çocuğun ergin olması halinde kendiliğinden kalkacak, yeniden dava açılmasına gerek olmayacaktır. Çocuğun ergin olması haricinde borçlunun ölmesi ile ortadan kalkacaktır.

Çalışan Kadın Nafaka Alabilir Mi?

Çalışan kadın, çocuğun velayetini alması halinde iştirak nafakasını çocuk adına alabilir. Ancak yoksulluk nafakası alan kadının çalışmaya başlaması halinde yoksulluk nafakası alma hakkı sona erecektir.

İştirak Nafakası Evlenince Kaldırılır Mı?

Velayet hakkını alan anne veya babanın yeniden evlenmesi ya da işe girmesi, kaldırılması için geçerli bir sebep değildir. Türk Medeni Kanunu’na göre anne veya baba, ekonomik durumu elverdiğince çocuğunun sorumluluğunu yerine getirme yükümlülüğü bulunmaktadır.

Erkek İştirak Nafakası Alabilir Mi?

Velayet hakkını alan baba, anneden iştirak nafakası talebinde bulunabilir. Uygulamada çok sık yer almasa da evliliğin bitiminde ağır kusurlu olmaması şartıyla erkek eş de evliliğin bitimiyle yoksulluğa düşecek olması nedenine dayanarak yoksulluk nafakası alabilir.

Erkek Hangi Hallerde Nafaka Ödemez?

Velayet hakkını alan baba iştirak nafakası ödemeyecektir. Bunun yanında yoksulluk nafakası talebinde bulunan eşin evliliğin bitiminde daha ağır kusurlu olması veya evliliğin bitimiyle yoksulluğa düşmeyecek bir maddi düzeyinin olması halinde erkek eş ödemeyecektir.

Ortak Velayette İştirak Nafakası

Mahkemenin ortak velayete hükmetmesi halinde iştirak nafakası miktarı için yeniden nafaka hesaplaması yapılacaktır. Anne ve babada kalma süresine göre miktar belirlenecektir.

Velayetin Değiştirilmesi Durumunda Nafaka

Velayetin diğer ebeveyne verilmesi yönünde karar verilmesi halinde çocuğa ödenen iştirak nafakası da son bulacaktır.

İştirak Nafakasının Yardım Nafakasına Dönüşmesi

İştirak nafakası, çocuğun ergin olma yaşına kadar ödenmektedir. Çocuğun ergin olması halinde kendiliğinden sona erecek, yardım nafakasına dönüşmeyecektir. Talepte bulunmak isterse ergin olan çocuk kendisi yeni dava açarak bulunabilir.

İştirak Nafakası Hangi Durumlarda Kesilir?

  • Çocuğun velayet hakkını alması,
  • Borçlu veya Alacaklının vefat etmesi,
  • Çocuğun ergin olması halinde kendiliğinden kesilecektir.

Yoksulluk Nafakası Kime Verilir?

Evliliğin bitiminde diğer eşten daha ağır kusurlu olmayan ve boşanma ile yoksulluğa düşecek olan eşe yoksulluk nafakası nafaka hesaplaması yapılarak verilecektir.

Yoksulluk Nafakası Alan Kadın Dul Maaşı Alabilir Mi?

Asgari ücretten düşük değerde alınan aylıklar yoksulluk nafakasının kaldırılması için geçerli bir neden değildir. Dul aylığı, asgari ücretten düşük olduğu için kadın yoksulluk nafakası alabilir.

Yoksulluk Nafakasının Kaldırılması

Kendiliğinden kalkması nedenleri farklı, mahkeme kararıyla kaldırıldığı durumlar farklıdır.

Yoksulluk nafakasının kendiliğinden kalkacağı durumlar:

  • Borçlu veya alacaklının vefat etmesi,
  • Alacaklının yeniden evlenmesidir.

Yoksulluk nafakasının kaldırılması davası açılması gereken haller ise;

  • Alacaklının evli gibi birisiyle yaşaması,
  • Alacaklının çalışmaya başlaması,
  • Yoksulluğunun artık ortadan kalkması gibi nedenlerdir.

Tedbir Nafakası Ne Kadar Sürede Bağlanır?

Uygulamada mahkeme, tarafların ekonomik ve sosyal durum incelemesini gerçekleştirmesi halinde tedbir nafakasına hükmetmektedir. SED (Sosyal ve Ekonomik Durum) raporunun hazırlanması, mahkemenin ve emniyetin iş yoğunluğuna göre değişkenlik göstermektedir. Bazen 1-2 ay sürer iken bazen de 3-4 ay sonrasında da tedbir nafakası bağlanmaktadır.

Tedbir Nafakası Kesinleşmeden İcraya Konulabilir Mi?

Tedbir nafakası kesinleşmeden icraya konulabilir; ancak tedbir nafakasının aksine yoksulluk ve iştirak nafakası kesinleşmeden icra takibi başlatılamayacaktır.

Emekli Kadın Nafaka Alabilir Mi?

Emekli maaşı kadının geçinmesine yeterli ise kadın yoksulluk nafakası alamayacaktır; ancak emekli maaşı ile geçinemeyecek ve refah düzeyinin evlilik içerisinde yüksek olduğu hallerde kadın talepte bulunabilir.

Nafaka Emekli Maaşından Kesilir Mi?

Emekli maaşından kesinti yapılabilmesi için borçlunun muvafakatnameye ihtiyaç bulunmaktadır. Alacağın emekli maaşının ¼’ünü geçmemesi koşuluyla kesinti yapılabilecektir.

Nafaka Elden Ödenir Mi? Peşin Mi Ödenir?

Herhangi bir ödeme şekli şartı bulunmamaktadır. Elden ödenebilir ama ispatı çok zordur. Bu nedenle borçlusunun borcunu banka üzerinden ödemesi ispat etmek açısından önemlidir. Elden ödenmesi halinde de mutlaka makbuz veya belge istenilmelidir.

Türk Medeni Kanunu’nun 330. Maddenin ikinci Fıkrasında “Nafaka her ay peşin olarak ödenir” hükmü yer almaktadır.

Nafaka Artış Oranı Nedir?

Para alım gücünün düşmesi nedeniyle ileriki yıllarda artış oranının uygulanması gerekmektedir. Yargıtayın güncel kararına göre TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) oranında artırılarak nafaka hesaplama yapılması yönünde karar verilecektir.

Sigortalı İşe Girince Nafaka Kesilir Mi?

Alacaklısının girmiş olduğu işten aldığı ödeme yoksulluk nafakasını kaldıracak bir miktarda ise kaldırılması yönünde karar verilebilir. Hâkim durum değerlendirmesine göre nafaka hesaplama yaparak indirilmesi yönünde karar verebilir.

İmam Nikahlı Eş Nafaka Alabilir Mi?

Yoksulluk nafakası talebinde bulunulması için resmi nikahlı evli olunması gerekmektedir. Resmi nikah olmadan talepte bulunulamaz.

Nafaka Zamanaşımı

Nafakaya ilişkin verilen hükmün sabit olmasından itibaren 10 yıl geçmiş olması halinde talepte bulunulamayacaktır. Zamanaşımı süresi, mahkeme kararından itibaren 10 yıldır.

Nafakayı Ödememek Suç mudur ? Nafakayı Ödememe Cezası Nedir ?

Borçlusunun borcunu ödememesi halinde 3 aylık tazyik hapsiyle cezalandırılması talebiyle şikâyette bulunulabilir. Tazyik hapsi paraya veya başka yaptırımlara çevrilemez, ertelenemez.

İKK’nın 144. Maddesine göre “Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir.’’Kanun lafzı bu şekildedir.Fakat bu cezanın verilebilmesi için suçun  unsurlarının oluşmuş olması gerekir. 

Nafakayı Ödememek Suçu Unsurları

  • Mahkemenin hükmettiği nafakanın ödenmemesi sebebiyle,bu nafakanın ödenmesi için icra takibi yapılmış olmalıdır.
  • Nafaka borcu maddi hukuk bakımından devam ediyor olmalıdır.
  • Nafaka ilamı icraya konulmuş ve borçluya icra emri  veya ödeme emri  gönderildikten sonra  nafaka borçlusu nafakayı ödememiş olmalıdır.
  • Nafaka borcunu ödememe suçunun  oluşabilmesi için icra emrinin veya ödeme emrinin bizzat borçlunun kendisine tebliğ edilmiş olması gerekir. 
  • Cezanın ortadan kaldırılmasını gerektiren sebebler olmamalıdır. 

‘’Nafakaya ilişkin ilam, takip konusu yapıldıktan sonra borçlu “nafakanın kaldırılması veya azaltılması” için dava açmış olabilir. Bu davada, borçlunun ileri sürdüğü sebepler, şikayet hakkında karar verecek olan icra ceza mahkemesinde haklı (hükmedilecek cezanın geri bırakılmasını gerektirecek nitelikte) bulunduğu takdirde, İİK m. 344/II gereğince, ceza verilmesi yargılamanın sonuna kadar ertelenir. Yani icra ceza mahkemesi, borçlunun açtığı “nafakanın kaldırılması veya azaltılması” davasını “bekletici mesele” sayar. Ancak hemen belirtelim ki, borçlunun açtığı her “nafakanın kaldırılması veya azaltılması” davası, icra ceza mahkemesindeki davayı etkilemez. Borçlunun açtığı bu davada haklı çıkabileceği tahmin edilebilen, ciddi davalar, ceza davasının ertelen- mesine neden olabilir. Bu husus gerek maddenin gerekçesinde27 ve gerekse metninde “…borçlunun ileri sürdüǧü sebepler göz önünde bulundurularak…” şeklinde açıkça belirtilmiştir.

İşte bu nedenledir ki, borçlu hakkında, “nafaka borcunu ödememe” suçundan dolayı ceza verilebilmesi için, “nafakanın kaldırılması veya azaltılması” hususunda bir davanın açılmamış olması veya böyle bir dava açılmış olsa bile, (icra ceza mahkemesinin) bu davada ileri sürülen sebepleri, yargılamanın ertelenmesi için yeterli bulmaması gerekir.’’(UYAR Talih, Takip Hukukunda Nafakayı Ödememe Suçu, TBB Dergisi 2010 (90),s.426) 

Nafakayı Ödememe Suçu Yargılama

a)Yetkili ve Görevli Mahkeme

      İcra İflas Kanunun 346/1 ve 348. Maddeleri uyarınca icra takibinin yapıldığı yer icra ceza mahkemesi görevli ve yetkilidir. 

b)Davanın Açılma  Usulü

       Nafaka alacaklısının yetkili ve görevli icra ceza mahkemesine şahsi dava dilekçesiyle başvurmasıyla  dava açılır.

c)Suçun Cezası

        Bu suçun sabit görülmesi halinde üç aya kadar tazyik hapsi verilir.(İİK M.344)

Nafakayı Ödememe Suçu Yargıtay Kararları

Yargıtay Kararı – 12. HD., E. 2019/5178 K. 2019/6017 T. 10.4.2019

  • iştirak nafakası • yardım nafakası talebi

    ‘’Nafaka hükümlerine uymamak suçundan sanık …’ın, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 344. maddesi uyarınca 3 aya kadar tazyik hapsi cezası ile cezalandırılmasına dair … İcra Ceza Mahkemesinin 01/02/2018 tarihli ve 2017/671 esas, 2018/24 sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin mercii … 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 19/03/2018 tarihli ve 2018/91 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 01/03/2019 gün ve 94660652-105-61-2049-2019-Kyb … . aylar yönünden toplam 750,00 Türk lirası iştirak nafakası ödeme yükümlülüğünün bulunduğu da nazara alındığında, şikâyet tarihinden geriye doğru devam eden..’’

Yargıtay Kararı – 12. HD., E. 2020/453 K. 2020/1402 T. 18.2.2020

  • iştirak nafakası • davanın kabulü • yoksulluk nafakasının kaldırılması talebi

‘’…şikâyete tabi bulunan nafaka hükmüne uymamak suçunun oluşabilmesi için, nafaka ödenmesinin kesinleşmiş bir mahkeme kararına dayanması, aylık nafakanın tahsili için icra takibine başlanılmış ve icra emrinin borçlu-sanığa tebliğ edilmiş olması, borçlunun ilamda yazılı ödeme koşullarına uymaması … Nafaka hükümlerine uymamak suçundan sanık …’ın, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 344. maddesi uyarınca 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılmasına dair…’’

Yargıtay Kararı – 3. HD., E. 2012/17662 K. 2012/22496 T. 1.11.2012

  • iştirak nafakası • davanın kabulü • yoksulluk nafakasının kaldırılması talebi

‘’…Davacı dilekçesinde; 2009 yılında boşanma davasıyla birlikte davacı için 200 TL yoksulluk, müşterek çocuk için 200Tl iştirak nafakasına hükmedildiğini, işsiz olduğunu, nafakaları ödeyemediğini, nafaka borçlarını ödeyememesi nedeniyle hapis cezası aldığını, bu nedenlerle iştirak nafakası ve yoksulluk nafakasının kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevabında,yoksulluk nafakasına hükmedildiği tarih ile şimdiki davanın …’’

Nafakayı Ödememek Cezası Nasıl Düşer?

Borçlusunun borcunu ödememesi nedeniyle verilen tazyik hapsi cezası, şikâyete konu olan borcun ödenmesi halinde ceza düşecektir. Cezanın kesinleşmesi ve infazı esnasında dahi borcun ödenerek kapatılması halinde ceza kalkar.

Nafaka Ne Zaman Başlar?

Çekişmeli boşanma davasında nafaka ödenmesi yönünde karar verilmesi halinde dava açılma tarihinden itibaren ödenecektir. Anlaşmalı boşanma yoluyla boşanan eşlerde ise protokol maddesinde tarihi ayrı olarak belirtmemiş ise anlaşmalı boşanma davası açılma tarihinden itibaren ödenecektir.

İşsizken Nafaka Ödenir Mi?

Nafaka ödenmesine hükmedilmiş fakat borçlunun bu dönemde işsiz kalması halinde ödemeye devam edip etmeyeceği merak konusudur. Önemli olan işsizliğin geçici olup olmadığıdır. Sağlık durumundaki kalıcı rahatsızlık nedeniyle bundan sonraki yaşantısında işsiz kalacak kişinin ekonomik durumuna göre değerlendirilme yapılacaktır.

Aldatan Eşe Nafaka Verilir Mi?

Yoksulluk nafakası, evliliğin bitiminde ağır kusurlu olmayan eşe verilecektir. Mahkeme tarafından her iki eşin kusur değerlendirmesinde aldatan eş, daha ağır kusurlu ise hükmetmeyecektir

Ancak velayet hakkı verilen eş aldatmış ise aldatan eş, iştirak nafakası bağlanması yönünde talepte bulunabilecektir.

Nafaka Davası Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?

Basit yargılama usulüne tabidir. Bu nedenle dilekçeler aşaması sadece dava ve cevap dilekçesinden oluşmaktadır. Yargıda belirlenen hedef süre 241 gündür. Genellikle iki ya da üç duruşma sonrasında hüküm verilen davalardan olduğundan boşanma davalarından daha kısa sürmektedir.

Nafaka Avukatı Kimdir?

Türk Medeni Kanunu, Avukatlık Kanunu veya başka herhangi bir mevzuatta ‘nafaka avukatı’ adı altında özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Nafaka avukatı, nafaka hesaplama, aile hukuku davaları ve işlemlerinde uzmanlaşmış veya çalışmalarını bu alanlara yoğunlaştırmış bir avukatı ifade eder.

En İyi Ankara Nafaka Avukatları Akademik Hukuk & Danışmanlık’ta

Ankara nafaka avukatlarının en tecrübelileri ile çetrefilli olayları kısa zamanda çözen uzmanları Akademik Hukuk & Danışmanlık kadrosunda bulunmaktadır. İletişim Bilgilerimiz’e tıklayarak bizi arayabilirsiniz. Bununla birlikte ofise gelmeden istediğiniz yerden görüntülü ve farklı şekilde iletişim kurmak ve bilgi almak için Online Danışmanlık Sistemimizden randevu alabilirsiniz.

Kaynak:

https://www.mevzuat.gov.tr/

https://karararama.yargitay.gov.tr/

Bir yanıt yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Zorunlu alanlar * ile işaretlenmiştir.

Yorum Yap